Produkcja: Polska
Rok produkcji: 1978
Premiera: 16.04.1979
Dane techniczne: Barwny, 100 min
Reżyseria: Wojciech Marczewski
Scenariusz: Pavel Hajny
Zdjęcia: Wiesław Zdort
Muzyka: Zygmunt Konieczny
Scenografia: Zbigniew Warpechowski
Montaż: Irena Choryńska
Produkcja: Zespół Filmowy Tor
Obsada aktorska:
Tomasz Chudziec – Mikołaj Srebrny w dzieciństwie
Piotr Łysak – Mikołaj Srebrny
Hanna Skarżanka – babka Mikołaja
Maria Chwalibóg – Komendowa, ciotka Mikołaja
Teresa Marczewska – Zofia Srebrna, matka Mikołaja
Bronisław Pawlik – Michał Srebrny, ojciec Mikołaja
Janusz Michałowski – Wacław Komenda, wuj Mikołaja
Wiktor Sadecki – dyrektor gimnazjum
Stanisław Igar – profesor Ptaszycki
Michał Pawlicki – katecheta
Ekranizacja głośnej skandalizującej powieści Emila Zegadłowicza z 1935 roku. Rozgrywająca się w miasteczkach galicyjskiej prowincji historia wrażliwego chłopca gimnazjalisty. Rzeczywistość ludzi dorosłych przedstawia młodemu bohaterowi swoje różne, z reguły mało sympatyczne oblicza. Szczególnie rzeczywistość szkoły jawi się jako „świat absurdu” wypełniony tresurą, toksycznymi relacjami międzyludzkimi, a nawet sadyzmem ze strony niektórych nauczycieli. Rzeczywistość pozaszkolna, choć nieporównywalnie mniej bolesna, także nie oszczędza głównemu bohaterowi doświadczeń, które z jednej strony powodują w nim dyskomfort moralno-estetyczny, ale i w pewnym sensie uodparniają go na trudy nadchodzącej dorosłości.
Nagrody:
MFF w San Sebastián – Nagroda Jury Ekumenicznego
FPFF w Gdyni – Nagroda Główna „Srebrne Lwy Gdańskie”
Złota Kamera – Nagroda przyznawana przez pismo „Film”